|
kurdland روستاى سولاکان دردامنه كوه 2835متري عبدالرزاق باآب وهوايي كوهستاني وطبيعتي زيبا ومردماني ازتبارفرهنگ وادب واكثراتحصيل كرده باحدود120نفردارندگان تحصيلات عالي وحدود13وبلاگ نويس ويك وبسايت رسمي يكي ازنادرترين روستاهاي ادبي وفرهنگي ايران وكردستان ميباشدوحدودات روستاازگنجيه زيويه تانزديكيهاي غاركرفتوكه هردوضلع اين روستاوغارهاي زيرزمينان درامتداداين اضلاع وآثارباقيمانده ازقلعه هاي باستاني ازوجودتمدني عظيم حکايت دارد جمهوری مهاباد نامی است که معمولاً به دولتی که در ۲۲ ژانویه ۱۹۴۶ توسط بعضی نیروهای کرد در کردستان ایران تشکیل داده شد داده می‌شود. پایتخت این دولت شهر مهاباد بود و این نام نیز از همانجا می‌آید.
این حکومت توسط حزب دموکرات کردستان ایران و با حمایت شوروی تشکیل شد و رئیس جمهور آن قاضی محمد بود. وزیر جنگ صدر قاضی پسر عموی قاضی محمد و وزیر کشور نیز سیف قاضی برادر کوچک‌تر قاضی محمد بودند که هر کدام دارار تحصیلات عالی در روسیه و مسلط بر زبانهای ترکی و روسی و فارسی بودند که هم‌زمان با قاضی محمد در شهر مهاباد به دار آویخته شدند. مصطفی بارزانی نیز به عنوان کمک همراه با پیش مرگ‌های خود به جمهوری مهاباد پیوست. نهایتا جمهوری مهاباد کمتر از یکسال دوام آورد و با سرکوب خونین توسط دولت مرکزی و اعدام رئیس جمهوری وقت (قاضی محمد) و سران آن همراه بود. دوران این حکومت از مهم‌ترین دوران تاریخ کردستان شمرده می‌شود و تاریخ تأسیس و دوران حیات آن هنوز توسط بسیاری از ناسیونالیست‌ها و نیروهای سیاسی کرد جشن گرفته می‌شود و مورد مخالفت بعضی نیروها و منجمله جریان چپ در کردستان است. پیش زمینه و تاریخچهدر سپتامبر ۱۹۴۵ قاضی محمد و عده‌ای دیگر از شخصیت‌های جمعیت احیای کرد به شوروی دعوت شدند و با جعفر باقراف نخست وزیر جمهوری آذربایجان شوروی دیدار کردند. این نیروها خواهان کشوری کرد بودند و امیدوار بودند اتحاد شوروی از کمک مالی و تسلیحاتی بدانها دریغ نورزد. در بازگشت از این سفر بیانیه‌ای با امضاء قاضی محمد و ۱۰۵ تن از سرشناسان کرد انتشار یافت. در این بیانیه تأسیس حزب دموکرات کردستان ایران اعلام وهدف‌های حزب برشمرده شد. بدین طریق در روز دوم آبان ماه سال ۱۳۲۴ برابر با ۱۹۴۵ میلادی، کنگره اول حزب دموکرات کردستان ایران منعقد شد. تنها ۱۵۹ روز بعد از تأسیس یعنی روز دوم بهمن ماه ۱۳۲۴ (برابر با ۲۲ ژانویه ۱۹۴۶)، این حزب با استفاده از شرایط مناسب آن زمان (اشغال ایران توسط متفقین) و با حمایت دولت شوروی در بخشی از خاک کردستان ایران (که در اشغال شوروی بود) جمهوری مهاباد را تشکیل داد. جمهوری کردستان تنها ۱۱ ماه دوام آورد و علت آن انعقاد قراردادی از جانب دولت وقت ایران با اتحاد جماهیر شوروی و حمله ارتش ایران به کردستان بود. ارتش نهایتا در ۱۶ آذر ۱۳۲۵ جمهوری مهاباد را سرنگون کرد و نخستین رهبر حزب دموکرات و رئیس جمهور وقت یعنی قاضی محمد را به همراه بسیاری دیگر (همچون حسن مازوجی) در میدان مرکزی شهر مهاباد به دار آویخت. اعدام‌های دیگری در سقز و سایر شهرها نیز صورت گرفت. سایر اعضای حزب نیز یا زندانی شدند و یا موفق شدند به خارج و بویژه به مناطق کردنشین شمال عراق بگریزند.
حزب دموکرات کردستان ایران روز ۲۵ مرداد ۱۳۲۴ خورشیدی (برابر با ۱۶ اوت ۱۹۴۵) در شهر مهاباد تأسیس یافت. در واقع حزب دموکرات جانشین «جمعیت احیای کرد» (کۆمه‌لهٔ ژیانه‌وهٔ کورد) شده است که سه سال پیشتر در همان تاریخ تأسیس گردیده بود (و آن را به عنوان اولین تشکل کرد می‌شناسند) و تشکیلات این سازمان را به ارث برد. ۱۵۹ روز بعد از تأسیس یعنی روز دوم بهمن ماه ۱۳۲۴ (برابر با ۲۲ ژانویه ۱۹۴۶)، این حزب با استفاده از شرایط مناسب آن زمان (اشغال ایران توسط متفقین) و با حمایت دولت شوروی در بخشی از خاک کردستان ایران (که در اشغال شوروی بود) حکومتی به نام دولت جمهوری کردستان تشکیل داد. که موءرخین از آن به عنوان جمهوری مهاباد نام برده‌اند. علت آن هم این است که دولت جمهوری کردستان شهر مهاباد را پایتخت خود قرار داده بود. جمهوری کردستان تنها ۱۱ ماه دوام آورد و علت آن انعقاد قراردادی از جانب دولت وقت ایران با اتحاد جماهیر شوروی و حمله ارتش ایران به کردستان بود. ارتش نهایتا در 16 آذر 1325 جمهوری مهاباد را سرنگون کرد و نخستین رهبر حزب دموکرات و رئیس جمهور وقت یعنی قاضی محمد را به همراه بسیاری دیگر (همچون حسن مازوجی) در میدان مرکزی شهر مهاباد به دار آویخت. اعدام‌های دیگری در سقز و سایر شهرها نیز صورت گرفت. سایر اعضای حزب نیز یا زندانی شدند و یا موفق شدند به خارج و بویژه به مناطق کردنشین شمال عراق بگریزند. دورهٔ حیات جمهوری مهاباد، با این همه سال که از آن می‌گذرد، هنوز توسط بعضی از ناسیونالیست‌ها و نیروهای جدایی‌طلب کرد جشن گرفته می‌شود و مورد مخالفت بعضی نیروهاست. بعد از شكست جمهوری مهاباد اولين كنگره حزب دموکرات کردستان ایران تشكيل شد دو بخش مهم پا گرفت، یکی كميته مركزى و دیگری كميته اجرایى. در كميته مركزى عبدالرحمان قاسملو و افراد سیاسی فعاّل بودند و در كميته اجرایی افرادی از قبیلِ احمد توفيق و قادر شریف و... که به پیش‌مرگ معروف بودند فعالیت می‌کردند که در دهه ۱۳۴۰ در بخش‌های کردنشین ایران و گاه عراق، حضور فعال داشتند. کمتر از دو سال بعد از سقوط جمهوری خودخوانده، حزب دموکرات فعالیت سیاسی و تشکیلاتی خود را از سر گرفت و طی مدت زمان کوتاهی در بیشتر مناطق کردستان ریشه دوانید. بعد از سقوط دولت مصدق در سال ۱۹۵۳ که آزادی‌های سیاسی در سراسر ایران سرکوب گردید فعالیت حزب دموکرات کردستان نیز دچار اختلال شد. اما دو سال بعد مجدداً حزب فعالیت سیاسی و نظامی خود را به صورت مخفی از سر گرفت. دو حمله وسیع پلیسی به تشکیلات حزب دموکرات در سال‌های ۱۹۵۹ و ۱۹۶۴، ضربه سنگینی بر فعالیت حزب وارد کرد و موجب دستگیری حدود سیصد تن و فراری و مخفی شدن شمار بیشتری شد. با این وجود این حزب به فعالیت خود ادامه داد. فعالیت حزب چنان اوج گرفت که در سال‌های ۱۹۶۷-۶۸ شماری از کادرها و اعضا حزب به مدت ۱۸ ماه دست به مبارزات مسلحانه علیه رژیم سلطنتی زدند. بعد از شکست جمهوری مهاباد، سطح رشد و تنزل جنبش کردها، به سطح اختلاف ميان روابط ايران و عراق بستگی پيدا کرد. در آن زمان مرکز حزب دمکرات کردستان ايران به عراق انتقال يافت. در زمان عبدالرحمان قاسملو روابط بين حزب دمکرات کردستان با حزب بعث عراق به سطح همکاری رسيد. به دنبال سقوط رژیم شاه در پی انقلاب ایران، در همان بهمن ماه ۱۳۵۷، پس از سرنگونی حکومت شاه و پیش از روی کار آمدن دولت موقت، حزب دموکرات کردستان به رهبری عبدالرحمان قاسملو به پادگان مهاباد حمله برد. و پس از تسخیر آن، اسلحه موجود در پادگان را به تصرف دراورد. حزب دموکرات کردستان ضمن برگذاری میتینگ و رژه مسلحانه در شهر مهاباد که در آن افراد مسلح حزب و افرادی از همه مناطق کردستان شرکت داشتند فعالیت مسلحانه علنی خود را آغاز نمود. همین عمل ماه بعد در سنندج تکرار شد اما پادگان ارتش در سنندج مقاومت کرد. ولی پس از سقوط پادگان ژاندارمری اسلحه موجود در پادگان ژاندارمری به یغما رفت. حزب دموکرات و حزب کومه له حاضر به تن دادن به فرمان دولت مبنی بر پس دادن سلاحها نشدند و ضمن اعلام مخالفت با جمهوری اسلامی رفراندوم جمهوری اسلامی را تحریم کردند و خود با سلاحها و نیروی خود کنترل تقریباً تمام مناطق کردنشین استان آذربایجان غربی و بخش اعظم مناطق سنی مذهب استان‌های کردستان و کرمانشاه را به دست گرفتند. و این آغاز درگیری حزب دموکرات و کومه‌له با جمهوری اسلامی بود که سال‌ها به طول انجامید. سرانجام در ماه اوت ۱۹۷۹ و در ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ به فرمان آیت‌الله خمینی[نیاز به ذکر منبع] تهاجم وسیعی توسط نیروهای مسلح جمهوری اسلامی به شهرها و روستاهای کردستان جهت مقابله با افراد مسلح حزب دموکرات کردستان و حزب کومه له صورت گرفت و اکثریت شهرها و روستاهای کردستان به تصرف حکومت مرکزی در آمدند. حزب دموکرات کردستان به خاک کشور عراق عقب نشینی کرد و به فعالیت مسلحانه ادامه داد. با آغاز جنگ عراق حزب دموکرات به جمهوری اسلامی پیشنهاد داد در ازای سازش‌هایی به همراه نیروهای ایران علیه عراق بجنگد که این پیشنهاد با مخالفت روبرو شد. با این حال در دوران جنگ نیروهای حزب دموکرات و کومه‌له هرگز با عراق متحد نشدند و به شیوهٔ متفاوتی علیه جمهوری اسلامی می‌جنگیدند. سال‌ها فعالیت مسلحانه دوران پر فراز و نشیبی بود که این حزب علاوه بر مبارزه با جمهوری اسلامی گاها با کومه‌له نیز درگیر شد که حاصل آن جنگ این دو نیرو در دههٔ 60 خورشیدی بود. حزب دموکرات تا همین امروز نیز نیروهای مسلحی در خاک عراق دارد. همچنین بعدها رهبری این حزب نیز مانند بقیه اپوزیسیون به خارج کشور رفت و تا امروز نیز مرکزیت این حزب در خارج از ایران است. حزب دموکرات همواره در خارج از ایران فعالیت‌هایی داشته و در تظاهرات‌های مختلف علیه جمهوری اسلامی شرکت داشته‌است. اولین بار در سیزدهم ژوئیه 1989 بود که عبدالرحمان قاسلمو به همراه تنی چند از سران حزب در وین ترور شد. بار دوم در هفدهم سپتامبر 1992 بود که صادق شرفکندی به شیوهٔ مشابهی در رستوران میکونوس در برلین به هرمان تنی دیگر از سران حزب به قتل رسید. جمهوری اسلامی ايران هيچگاه مسئوليت اين ترورها را نپذيرفته اما دست کم در مورد ترور صادق شرفکندی در برلين، دادگاه اين شهر از مظنونيت خود به رهبران جمهوری اسلامی در اين زمينه سخن گفتند و تنی چند از عاليرتبه ترين مقامهای ايران شامل خامنه‌ای،رفسنجانی و فلاحیان را به دادگاه فراخواندند. پس از روی کار امدن مصطفی هجری در کنگرهٔ سیزدهم، این حزب در سال 2004 شعار خود را از "دموکراسی برای ایران، خودمختاری برای کردستان" به "ایران فدرال و دموکرات" تغییر داد. اخرین عمل سیاسی این حزب همکاری مستقیم با امریکا و طرح فدرالیسم برای ایران با همکاری مایکل لدین تحلیل گر محافظه کار انستیتوی انترپرایز آمریکا میباشد. مصطفی هجری دبیر این حزب دومین دورهٔ انتخاب شدن بوش به ریاست جمهوری آمریکا را تبریک گفت که این امر انتقادهایی را برگزید. اظهارات پي در پي مسئولان حزب دموكرات كردستان ايران مبني بر اينکه اروميه و ماکو ونقده وخوي...جزو سرزمين کردستان محسوب ميشوند،و از جمله مصاحبه آقاي رامبد لطفي پوري از مسئولان حزب با نشريه کردستان، که با گشاده دستي تمام و با مصاحبه اي کوتاه ، شهر هاي نقده، سلماس و قوشاچاي (مياندوآب) و اروميه را ضميمه کردستان کرده اند و باکرکوک مقايسه کرده و ترک ها را نيز مهمانان آن شهر ها خوانده اند موجب بروز انتقادات شديدي از اين حزب شده است. کنگره‌های حزب دموکرات کردستانحزب دموکرات کردستان تاکنون سیزده بار کنگره حزبی برگذار نموده است:
در کنگره بیستم بین‌الملل سوسیالیست که طی روزهای ۹ تا ۱۱ سپتامبر ۱۹۹۶ در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک برگذار شد، حزب دموکرات کردستان ایران به عنوان عضو بین‌الملل سوسیالیست پذیرفته شد. رهبری تشکیلاترهبری حزب دموکرت کردستان را کمیته مرکزی تشکیل می‌دهد که در حال حاضر ۲۳ عضو اصلی و ۱۲ عضو علی‌البدل دارد. کمیته مرکزی در بین اعضا خویش ۷ نفر را به عنوان دفتر سیاسی برگزیده است که دبیر کل حزب مصطفی هجری نیز جزو این عده است. انشعاب در حزب دمکرات کردستان ایرانعبدالله حسن‌زاده[1] دبیرکل قبلی حزب دمکرات کردستان ایران اعلام کرد همراه با چند تن از اعضای با سابقه دیگر، از اين حزب جدا شده است. عبدالله حسن زاده[2] ، روز پنج شنبه هفتم دسامبر 2006 به خبرگزاری فرانسه گفته است که انشعاب او وهم حزبی هایش به صلح آميز و بدون هرگونه درگيری انجام شده است . آقای حسن زاده که در سليمانيه کردستان به سر می برد می گويد در دو سال گذشته بحث اصلی در درون حزب ، پیرامون اصلاح ساختار رهبری جمعی حزب بود و به دليل عدم رسیدگی به خواست هایمان، به اين نتيجه رسيديم که از حزب دمکرات جدا شويم. حزب دمکرات کردستان می گوید علت انشعاب، اختلاف بر سر مساله رهبری حزب بود. در همين زمينه، کميته مرکزی حزب دمکرات کردستان ايران در اطلاعيه ای با تاييد انشعاب گفته است ميانجی گری های حزب دمکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق در ترغيب منشعبين به ماندن در حزب بی نتيجه نبوده است. عبدالله حسن زاده گفته است[3] که: من به اسلحه باوری ندارم. دیگر دوران آن تمام شد و حال فقط برای هراس از حمله و تهاجم و همان حس ناامنی و دغدغه از هجوم، سلاح داریم و زمین نگذاشته ایم... و اگر شد، بدون اسلحه و دفاع چه کنیم؟... تسلیم که نمی خواهیم بشویم ، باید مردانه مقاومت کرد و در این سن ۶٨ سالگی هم خود حاضرم که برای اعتقادم بجنگم... بدا به احوال کسی که از کشوری خارجی بخواهد که وطنش را برایش اشغال کند و حکومتش را تغییر دهد !... من هر روز عراق را می بینم و هرگز حاضر نیستم که چنین بلایی سر کشورم بیاید و ایران به چنین حال و روزی مانند عراق بیافتد!... هیچوقت هم ما کردها، به تجزیه و جدا شدن از ایران و وطن مان اعتقاد و باور نداشته و نداریم؛ آخر با این طرز تفکر کودکانه که یک استان را از ایران جدا کنیم که چه بشود؟ مردم جهان را به تماشای کودک باوری خود فرا بخوانیم؟... در عمر نسل من و شما جوان ها هم بعید و ناممکن است که این امر محقق شود، هر چقدر هم دایره امکان وسیع باشد... تار و پود ملت ایران را همگان تشکیل داده اند "فارس و ترک و کرد و لر و بلوچ و عرب و ارمنی و گیلکی و..." و نمی شود یکی را ملت نامید و دیگری را زیر مجموعه آن ملت! ... و باید به این امر دقت کرد". رابطه با سایر جریانهاحزب دموکرات کردستان ایران در تاریخ خود با جریانات مختلفی رابطه‌های مختلفی داشته است. در زمان جمهوری مهاباد این حزب رابطهٔ حسنه‌ای با فرقه دموکرات آذربایجان داشت. پس از جمهوری مهاباد میان حزب دمكرات كردستان و حزب توده ایران تا کودتای ۲۸ مرداد سال 1332 وحدت تشكیلاتی وجود داشت. بعد از شکست جمهوری مهاباد، سطح رشد و تنزل جنبش کردها، به سطح اختلاف ميان روابط ايران و عراق بستگی پيدا کرد. در آن زمان مرکز حزب دمکرات کردستان ايران به عراق انتقال يافت. در زمان عبدالرحمان قاسملو روابط بين حزب دمکرات کردستان با حزب بعث عراق به سطح همکاری رسيد. در دورهٔ جنگ مشترک علیه جمهوری اسلامی این حزب گاها با کومه‌له مشارکت‌هایی داشت اما نهایتا به درگیری‌هایی نظامی با این سازمان کشیده شد جنگ کومله و حزب دموکرات کردستان ایران (دهه ۶۰) که اوج آن جنگ این دو نیرو با هم در اواسط دههٔ 60 بود. (بعدا هر دو نیرو از ایجاد درگیری بین همدیگر "احساس تاسف" کرده‌اند). در زمان جنگ ایران و عراق نیروهای این حزب در کردستان عراق مستقر بودند و با این دولت علیه ایران متحد شدند و با دریافت پول و اسلحه از عراق با ارتش ایران در زمان جنگ ایران و عراق جنگیدند. این حزب ابتدا با سازمان مجاهدین خلق همکاری‌هایی داشت و حتی عضو شورای ملی مقاومت بود اما نهایتا با آن جریان اختلاف پیدا کرد و توسط مجاهدین از شورای ملی مقاومت "بیرون شد". بعضی رهبران تاریخ حزب دموکرات کردستان ایرانپیوند به بیرون
منبع:ویکی‌پدیا
کوردستان خاک و خۆڵت
تیماری ده‌ردی منه. خۆری ئاسۆی دهم که‌لت قیبله‌گای عه‌شقی منه. لوتکه و شاخ و ڕووبارت هه‌ناسه و ژینی منه. مێژوو و هه‌وڵ و خه‌باتت ڕێپیشانده‌ری منه. قه‌تره‌ی خوێنی شه‌هیدت سوێندی سه‌ر زاری منه نظرات شما عزیزان:
درباره وبلاگ  وچه ساده با گریستن خویش زاده می شویم و چه ساده با گریستن دیگران از دنیا می رویم و میان این دو سادگی معمایی میسازیم به نام زندگی"رضاسيدرشيد" آخرین مطالب 
نويسندگان پيوندها
|
|||
 |
تبادل
لینک هوشمند
